Shakespeare’ın Nadir El Yazması ve Siyasi Uyarlamaları
Shakespeare’ın Nadir El Yazması Keşfi
Ünlü İngiliz şair William Shakespeare’ın 116. sonesinin nadir bir el yazması, edebiyat dünyasında büyük bir heyecan yarattı. Döneminde ilgi görmediği düşünülen bu eser, özellikle İngiliz İç Savaşı döneminde siyasi amaçlarla yeniden uyarlanmış durumda. Oxford Üniversitesi‘nde İngiliz Dili ve Edebiyatı Fakültesi’nde görev yapan Dr. Leah Veronese, bu önemli keşfi gerçekleştiren isim oldu.
Shakespeare’ın 116. sonesi, 17. yüzyıla ait bir şiir derlemesinin içinde bulundu. Bu nadir eser, Ashmolean Müzesi’nin kurucusu ve kral yanlısı bir figür olan Elias Ashmole‘nin kişisel arşivinde keşfedildi. Shakespeare’ın 116. sonesi el yazması, AŞK ŞİİRİNDE SİYASİ GÖNDERME niteliği taşıyor.
Şiirin Yeniden Uyarlanması
Bu eser, şimdiye kadar tespit edilen ikinci el yazması olma özelliğini taşıyor. Ünlü şairin en bilinen şiirlerinden biri olmasına rağmen, kendi döneminde pek dikkat çekmediği düşünülüyor. Keşfedilen el yazmasındaki en dikkat çekici nokta, şiirin İngiliz İç Savaşı döneminde siyasi amaçlarla yeniden uyarlanmış olmasıdır. Sone, o dönemde yasaklanan Noel ilahileri ve siyasi hicivlerle birlikte yer alıyor. Aynı zamanda müziğe de uyarlanmış bir biçimde karşımıza çıkıyor.
Bestesi Henry Lawes tarafından yapılan şarkı formundaki bu uyarlamanın sözleri, New York Halk Kütüphanesi’nde yer alan bir şarkı kitabında mevcut. Ancak, el yazmasında yalnızca sözler bulunuyor. Uyarlamada Shakespeare’in orijinal dizeleri değiştirilmiş ve yedi yeni dize eklenmiş. İşte şiirin orijinal açılışı:
Şiirin Orijinal Açılışı:
Let me not to the marriage of true minds
Admit impediments; love is not love
Which alters when it alteration finds
Türkçesi:
Gerçek zihinlerin birleşmesine engel tanımayayım,
Aşk değildir aşk, değiştiğinde değişen.
Ancak dizeler şu şekilde değiştirilmiş:
Self-blinding error seize all those minds
Who with false appellations call that love
Which alters when it alterations finds
Türkçesi:
Kendi kendini kör eden yanılgı sarsın o zihinleri,
Değiştikçe değişen şeye aşk diyenleri,
Yanlış adlarla o sevdayı adlandıranları.
Kraliyet yanlısı şairlerin bulunduğu bir koleksiyonda yer alması, bu dizelerin romantik aşktan çok, dini ve siyasi sadakati yücelten bir mesaj taşıdığına işaret ediyor. Cumhuriyet rejimi döneminde halk önünde şarkı söylemek yasaklandığı için, birçok müzisyen gibi Henry Lawes da özel evlerde gizli performanslarla sanatını sürdürmek zorunda kaldı. Bu el yazması, yalnızca Shakespeare’in eserlerinin nasıl okunduğuna değil, aynı zamanda dönemin şartlarına göre nasıl uyarlandığına da ışık tutuyor.
Kaynak: Yasemin
