Sigara Bırakmada Psikolojik Destek ve Medikal Yöntemler: Uzmanların Tavsiyeleri
Sigara Bırakmanın Önemi ve Toplumsal Yansıması
Uzmanlar, sigarayı bırakmak isteyen bireylerin psikolojik danışmanlık ve sağlık durumlarına uygun medikal tedavi yöntemleriyle bağımlılıklarını aşabileceklerini vurguluyor. Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre, tütün kullanımının önlenebilir ölüm nedenleri sıralamasında ilk sırada yer aldığını belirten uzmanlar, Türkiye’de de milyonlarca kişinin her yıl sigarayı bırakmak için çeşitli destek programlarına yöneldiğini söylüyor. Bu programlar arasında, danışmanlık hizmetleri ve medikal tedavi seçenekleri en çok tercih edilenler arasında bulunuyor. Sağlık Bakanlığı’nın 171 Sigara Bırakma Danışma Hattı ve hastanelerin düzenlediği sigara bırakma poliklinikleri, vatandaşlara hem bilgi edinme hem de kişiye özel destek alma imkanı sunuyor.
Uzmanların Dünya Tütünsüz Günü Mesajları ve Sigara Bırakma Yöntemleri
Prof. Dr. Güzin Öztürk Zeren Şişli Hamidiye Etfal Eğitim ve Araştırma Hastanesi Sigara Polikliniği Sorumlusu olarak, tütün kullanımının küresel ve ülkemizdeki en büyük sağlık sorunlarından biri olduğunu belirtiyor. Zeren, bu durumu toplum sağlığı açısından değiştirilmesi gereken bir sorun olarak tanımlıyor ve sözlerine şöyle devam ediyor: “Sigara içenlerin yalnızca kendilerine değil, çevrelerine de ciddi zararlar verdiğini unutmamalıyız. Sigara bırakmak, hem bireyin sağlığı hem de toplumun genel sağlığı için büyük önem taşıyor.”
Sigarayı bırakmak isteyen bireylerin ilk adımı olarak danışmanlık hizmetlerine başvurduklarını anlatan Zeren, “Bireylerin öz geçmişleri ve sigara kullanma öyküleri detaylı şekilde alınır, ardından kişiye özel tedavi planları hazırlanır.” diyerek süreci açıklıyor. Ayrıca, sigarayı bırakma tedavisinin kişiye özgü olduğunu ve hekimlerle yapılan görüşmelerin ardından, kişinin sağlık durumu ve bağımlılık seviyesine uygun ilaç ve davranış terapileri uygulandığını belirtiyor.
Sigarayı Bırakma Sürecinde Terapi ve Medikal Tedavi
Uzmanlar, sigarayı bırakmak için kullanılan temel iki yöntemin davranış terapisi ve medikal tedavi olduğunu vurguluyor. Bu iki yöntemi birlikte kullandıklarını ve sürecin etkinliğini artırdıklarını söylüyorlar. Zeren, “İlk olarak, bireyin sigara içme alışkanlıklarını ve tetikleyici durumları detaylı şekilde değerlendiriyoruz. Bağımlılık derecesine göre uygun ilaçları belirliyoruz ve bu süreçte davranışsal destek sağlıyoruz.” diyerek detaylandırıyor.
Sigara bırakma sürecinde, yaklaşık 20 dakika süren klinik muayenelerin önemli olduğunu ifade eden Zeren, “Tedavi sürecinin toplamda 6-12 hafta sürdüğünü ve kişiye göre bu sürenin uzayabildiğini” belirtiyor. Ayrıca, sürecin sonunda, kişinin en az bir yıl boyunca hiç sigara içmemiş olması gerektiğinin altını çiziyor.
İzleme ve Takip Sistemleri
Hastanede, sadece yüz yüze değil, çevrimiçi platformlar aracılığıyla da sigara bırakma takibi yapıldığını anlatan Zeren, “Bu sayede, hastaların motivasyonu yüksek tutuluyor ve süreç daha esnek hale geliyor.” diyerek, teknolojinin tedaviye entegrasyonunun önemine değiniyor. Ayrıca, toplam tedavi süresinin bir yıl olabileceğini, bu süre zarfında kişilerin düzenli takip edilerek desteklenmeye devam edildiğini söylüyor.
Hedefler ve Motivasyonun Önemi
Zeren, sigara bırakma yolculuğunda ilk adımın atılmasının büyük önem taşıdığını belirterek, “İşte bu nedenle, 31 Mayıs Dünya Tütünsüz Günü kapsamında tüm vatandaşları, sigarayı bırakmak için ilk adımı atmaya çağırıyorum. Unutmayın, bu yolculukta yalnız değilsiniz ve destek almanız çok önemli.”
Pasif İçiciliğin Zararları ve Koruyucu Hekimliğin Rolü
Pasif içiciliğin de sigara kadar zararlı olduğunu vurgulayan Zeren, “Kendimizi ve çevremizi korumak adına, sigara içilmeyen ortamlarda bulunmalı ve toplum sağlığını ön planda tutmalıyız.” diyerek, sigaranın birçok hastalığın başlıca nedeni olduğunu sözlerine ekliyor.
Diğer Uzmanların Görüşleri ve Türkiye’de Sigara Bağımlılığı
Prof. Dr. Seçil Günher Arıca, Türkiye’de sigara bağımlılığı oranlarının özellikle erkeklerde yüksek olduğunu, ancak kadınlar arasında da artış gözlendiğini belirtiyor. Ayrıca, gençlerde elektronik sigara kullanımının bağımlılığı tetiklediğine dikkat çekiyor. Arıca, “Kliniğimize başvuran hastaların büyük çoğunluğu, sigarayı bırakmak konusunda oldukça istekli ve motivasyonlu. MHRS veya ‘Alo 171’ hattını kullanarak randevu alabilirler.” diyerek, sigara bırakma tedavi süreçlerini anlatıyor.
Sigara bırakma yöntemleri arasında danışmanlık ve davranış terapilerinin yanı sıra, nikotin bantları ve çeşitli ilaçların kullanıldığını belirten Arıca, “İlk muayene sonrası, uygun tedavi planı oluşturuluyor ve psikolojik destek sağlanıyor. Bu süreç yaklaşık 3 ay sürer, fakat bazı vakalarda 1 yıla kadar uzayabilir.” diyerek, tedavi sürecinin kişiye özel olduğunu vurguluyor.
Elektronik Sigara ve Yanlış Algılar
Elektronik sigaraların, ülkemizde hızla yaygınlaşan bir trend olduğunu ve bunların nikotin bağımlılığını devam ettirdiğini dile getiren Arıca, “Yüksek ısıtmalı tütün ürünleri ve elektronik sigaralar, bırakma tedavilerinde kullanılamaz ve önerilmez. Bunlar, bağımlılığı sürdüren ve sağlığı tehdit eden ürünlerdir.” diyerek uyarıda bulunuyor.
