Burun Kanamasında Yapılması Gerekenler ve Nedenleri
Burun Kanamasında Ne Yapılmalı?
Uzmanlar, burun kanamalarında ebeveynlerin 5 basit adım ile kanamayı durdurabileceklerini belirtiyor. Yaz aylarının gelmesiyle birlikte burun kanaması riski de artmakta. Özellikle çocuklar ve yaşlı bireyler için burun kanamalarına karşı dikkatli olunması gerekiyor. Kulak Burun Boğaz Bölümü’nden Doç. Dr. İsmail Önder Uysal, burun kanamalarının sebepleri, tedavi yöntemleri ve alınabilecek önlemler hakkında önemli bilgiler verdi.
Tekrarlayan Burun Kanamaları İhmal Edilmemeli
Burun kanaması, kendiliğinden oluşan normal bir durum değildir. Kanamanın altında yatan nedenler mutlaka araştırılmalıdır. Burun kanamaları, dışa (ön burun kanamaları) ya da içe ve genze (arka burun kanamaları) doğru gerçekleşebilir. Bu kanamaların şiddeti ve miktarı ne olursa olsun, özellikle tekrarlıyorsa, mutlaka bir uzmandan yardım alınmalıdır. Burun kanamalarının nedenleri arasında burnun iç yapısındaki bozukluklar, travmalar, enfeksiyon hastalıkları, rinitler, çevresel etkenler ve sistemik hastalıklar yer alabilir.
Burun Kanamasına Neden Olan Etkenler
Burun kanamaları travmanın yanı sıra burun mukozasına bağlı problemlerden de kaynaklanabilir. Burnu koruyan mukozal örtü, herhangi bir nedenle zedelendiğinde ya da kuruduğunda, altında bulunan ince damarlarda kanama meydana gelebilir. Burun damarlarında zedelenmelere ve çatlamalara yol açan başlıca faktörler şunlardır:
- Kuvvetli burun sümkürme
- Burun karıştırma
- Burun ve yüz travmaları
- Sıcak hava koşulları
- Akut üst solunum yolu enfeksiyonları
- Alerjik rinit (saman nezlesi)
- Diğer rinit türleri (yaş, gebelik ve çevresel etmenlere bağlı olarak)
- Kronik sinüzit
Ayrıca burun kemiğindeki eğrilikler de burun kanamalarına yol açabilmektedir.
Sıcak Havalarda Burun Kanaması Artabilir
Aşırı sıcak ve kuru hava koşulları, burun kanamalarını tetikleyebilir. Yaz aylarında meydana gelen burun kanamaları can sıkıcı bir durum olsa da, nedenlerini anlamak ve önleyici tedbirler almak, bu durumu en aza indirmek için önemlidir. Su içerek, burun kanallarını kuru havadan ve güneşten koruyarak, gerektiğinde zamanında tıbbi yardım alarak burun kanamalarını etkili bir şekilde yönetmek mümkündür. Ayrıca, tozlu ve kirli hava gibi çevresel faktörler ile bazı kimyasallar da burun kanaması sebepleri arasında yer alır. Sigara kullanımı da burun mukozasının doğal yapısını bozarak kanamalara zemin hazırlamaktadır.
Burun Kanaması Çocuk ve Yaşlılarda Daha Sık Görülür
Burun kanamaları, farklı hastalıkların habercisi olabilir. Özellikle hipertansiyon hastalarında, kan sulandırıcı ilaç kullanan bireylerde, kanama ve pıhtılaşma bozukluklarında ya da kan hastalıklarında (örneğin, lösemi) burun kanamaları sıkça tekrarlamaktadır. İlerleyen yaş ile birlikte yandaş hastalıkların artması ve burun salgısının azalması, burun kanamalarının daha sık görülmesine neden olmaktadır. Çocuklar ise burun mukozası ve damarlarının ince ve hassas olması nedeniyle daha sık kanama yaşayabilirler. Bu kanamalar, çocuklarda genellikle travma, burun karıştırma veya buruna yabancı cisim sokma gibi nedenlerle daha yaygındır.
Burun Kanamasında Öncelikle Yapılması Gerekenler
- Panikle birlikte kanama şiddetlenebileceğinden, hasta sakinleştirilmelidir.
- Hastanın serin bir yere geçmesi sağlanmalıdır.
- Oturtulduktan sonra baş hafifçe öne doğru eğilmelidir.
- Burun kanatları baş ve işaret parmaklarıyla sıkıştırılarak 5-10 dakika beklenmelidir.
- Bu esnada yüze soğuk su veya buz uygulamak da faydalı olabilir.
Ancak kanama daha uzun sürüyorsa ve/veya şiddetliyse, vakit kaybetmeden doktora başvurmak gerekmektedir. Ayrıca tekrarlayan burun kanamalarında bir uzmanın görüşü alınmalıdır. Özellikle vücutta sık tekrarlayan morarmalar, başka yerlerden kanamalar (örneğin, idrar yolu kanamaları) ve yoğun halsizlik gibi semptomların varlığı durumunda altta yatan nedenin araştırılması önemlidir.
