ABD’de Yeni Kan Testiyle Alzheimer Tanısında Çığır Açan Gelişme
ABD’de Alzheimer Tanısında Yeni Bir Dönem Başlıyor
Amerika Birleşik Devletleri’nde gerçekleştirilen kapsamlı bir çalışma, kan plazmasında bulunan iki önemli proteinin, Alzheimer hastalığının erken teşhisinde kullanılabileceğini gösterdi. Bu proteinler amiloid beta 42/40 oranı ve p-tau217 olarak adlandırılıyor ve hastalığın temel belirtilerinden biri olan amiloid plak birikimi ile doğrudan ilişkilendiriliyor. Araştırma, bu kan biyobelirteçlerinin kullanılmasıyla hastalık saptamasında yüksek doğruluk sağlanabileceğini ortaya koydu.
Geliştirilen yeni kan testi, hafıza sorunları yaşayan bireyleri %95 oranında doğru şekilde teşhis etme kapasitesine sahip. Ayrıca, testin özgüllük oranı %82 seviyesinde olup, bu da demans belirtisi göstermeyen kişilerin yanlış teşhis edilme riskinin oldukça düşük olduğunu gösteriyor. Bu başarı, testin klinik uygulamalarda büyük bir avantaj sağlayacağını net bir şekilde ortaya koyuyor.
FDA Onayı ve Klinik Uygulama Denemeleri
Yapılan çalışmalar sonucunda, bu yeni kan testi ABD Gıda ve İlaç Dairesi (FDA) tarafından resmi olarak onay aldı. Çalışma, 500’den fazla hastanın gerçek yaşam koşullarında bir poliklinikte gerçekleştirildi ve sonuçlar oldukça umut verici oldu. Çalışmayı yöneten Dr. Gregg Day, bu yeni yöntemin mevcut invaziv tanı yöntemleri kadar etkili olduğunu belirterek şunları söyledi:
“Kan testi, Alzheimer teşhisinde %95 hassasiyet ve %82 özgüllük sağlıyor. Klinik ortamında uygulandığında, bu test biyobelirteçlere dayalı beyin omurilik sıvısı analizleri kadar etkili ve çok daha pratik, düşük maliyetli bir alternatif sunuyor.”
Gelecek Çalışmalar ve Erken Tanı İmkanları
Dr. Gregg Day, bu testin, henüz bilişsel belirtiler ortaya çıkmadan önceki erken evrelerdeki hastalarda da kullanılabilmesi için daha geniş ve çeşitli hasta gruplarında değerlendirilmesi gerektiğinin altını çizdi. Ayrıca, bu yöntemin, gelecekte Alzheimer dışında diğer demans türleriyle ilişkili bilişsel gerileme nedenlerinin de ayırt edilmesine yardımcı olabileceği öngörülüyor.
İngiltere Alzheimer Derneği’nin Araştırma Direktör Yardımcısı Dr. Richard Oakley, yapılan çalışmaların oldukça umut verici olduğunu ifade ederek, “Bu yeni kan testi, Alzheimer ve diğer demans türlerinin teşhisinde devrim niteliğinde bir adım. Ayrıca, teşhis sürecini hızlandırıp, hastaların ihtiyaç duyduğu tedavi ve desteklere daha çabuk ulaşmasına olanak tanıyacak.” şeklinde görüş bildirdi.
Uzmanlardan Görüş ve Eleştiriler
Alzheimer’s Research UK’nin Araştırma Direktörü Dr. Julia Dudley ise, bu gelişmenin teşhis alanında büyük bir ihtiyaç olduğunu vurgulayarak şunları söyledi:
“Erken teşhis, hastalıkla mücadelede hayati öneme sahip. Bu çalışma, kan testlerinin hafıza ve düşünmede azalma yaşayan kişilerde yüksek doğrulukla Alzheimer hastalığını tespit edebildiğini gösteriyor.”
Ancak, Dudley, çalışmaya katılan deneklerin demansla yaşayan farklı grupları tam anlamıyla temsil etmediğine dikkat çekti ve ekledi:
“Testlerin, geniş çapta ve gerçek hayat koşullarında daha fazla denemesi gerekiyor. Bu sayede, farklı yaş, cinsiyet ve sağlık durumu olan kişilerde testin başarısı daha net ortaya konabilir.”
