Moda ve Aktivizm: Tasarımlarda Sosyal Sorumluluk ve Protesto

Aktivizm ile modanın kesiştiği noktada, dünya çapında tanınan tasarımcılar ve markalar kendi koleksiyonları aracılığıyla toplumsal mesajlar vermekten asla vazgeçmiyorlar. Bu bağlamda, özellikle Vivienne Westwood‘un öncülüğünde ortaya çıkan punk ve politik temalar, moda dünyasında yeni bir aktivizm biçimini temsil ediyor. Westwood, tasarımlarına ve defilelerine taşıdığı aktivist duruşu ile küresel ısınma, hayvan hakları ve özgürlük gibi kritik konuları gündeme getirerek, moda sektörünü bir platform olarak kullanmayı sürdürüyor.
Dior markası, özellikle 2017 Sonbahar/Kış Paris Moda Haftası’nda, politik bir mesajı güçlü biçimde ortaya koydu. Maria Grazia Chiuri’nin koleksiyonunda, ‘Hepimiz Feminist Olmalıyız’ sloganını taşıyan tişörtler ve siyah deri bereler dikkat çekti. Bu bereler, tarih boyunca protesto ve devrimle özdeşleşmiş semboller olarak, podyumda da politik bir duruş sergilemek amacıyla kullanıldı. Aynı zamanda Beyoncé’nin Super Bowl performansında, dansçılarında gördüğümüz siyah bere ve deri ceketler, markanın aktivist duruşunu ve dayanışmayı vurgulayan görseller arasında yer aldı. Bu kıyafetler, küresel anlamda ses getirerek, aktivizm ile modanın iç içe geçtiği güçlü bir örneği temsil ediyor.
Dior Sonbahar/Kış 2017, Launchmetrics Spotlight |
Feminist ve Sosyal Mesajlar, Koleksiyonlara Yansıyan Güçlü İfade
Prabal Gurung, 2017 Sonbahar/Kış sezonunda, sloganlarla bezeli baskılı tişörtleriyle dikkat çekti. Koleksiyonunda ‘Susturulmayacağız’, ‘Gelecek Kadın’, ‘Hepimiz Feminist Olmalıyız’ gibi güçlü ifadeler yer aldı. Ayrıca, geleneksel beden yapısı dışında, farklı beden ve tipte modeller kullanarak, kapsayıcılığı ve çeşitliliği moda tasarımına entegre etti. Bu hamleler, moda aracılığıyla toplumsal cinsiyet eşitliği ve kadın haklarını yüceltmenin en etkili yollarından biri oldu.
İsyanın ve Farklı Seslerin Moda Sahnesindeki Yeri
Talbot Runhof ise 2017 sezonunda, Paris Moda Haftası’nda, üzerinde sloganlar bulunan tişörtlerle politik mesajlar verdi. Özellikle, Donald Trump’ın Twitter’da sıkça kullandığı ‘SAD’ ifadesinin yer aldığı koleksiyon, gerçeklik ve medya arasındaki ilişkideki çelişkilere dikkat çekti. Yaratıcı direktör Johnny Talbot, ‘Yalan haberler ve alternatif gerçekler arasında doğruluk arayışını’ koleksiyonunun ana teması olarak belirledi. Ayrıca, ‘Eğer konuşabileceğin bir platforma sahipsen ve kullanmıyorsan, utanmalısın’ sözünü vurguladı ve moda aracılığıyla aktivizm çağrısı yaptı.
Sağlık ve Toplumsal Eleştiri: Gucci’nin Protesto Dalgası
Gucci, 2020 İlkbahar/Yaz koleksiyonunda, modellerin üzerindeki kısıtlayıcı gömlekler ve protesto eden modellerle dikkat çekti. Modellerden biri, üzerindeki gömleğe ‘Mental sağlık moda değildir’ yazmıştı. Bu hareket, mental sağlık konusundaki farkındalığı artırmayı ve bu konuda toplumdaki önyargıları sorgulamayı amaçladı. Gucci temsilcileri, moda ile kişisel ve toplumsal meseleleri ele almaya devam edeceklerini belirtti ve bu duruş, markanın toplumsal sorumluluk bilincini gösteren önemli bir adım oldu.
Çevre ve Ekolojiye Duyarlı Moda Hareketleri
Louis Vuitton 2021 İlkbahar/Yaz koleksiyonunu tanıtırken, beklenmedik bir aktivist eylemle karşılaştı. Fransız aktivizm grubu Extinction Rebellion, podyuma pankartla çıkarak, aşırı tüketimin doğaya verdiği zararı ve sürdürülebilirlik sorunlarını vurguladı. Pankartta ‘Aşırı Tüketmek = Nesli Tüketmek’ mesajı yer alıyordu. Bu hareket, moda endüstrisinin hızla büyüyen üretim ve tüketim alışkanlıklarına karşı farkındalık yaratmayı amaçladı. LVMH yöneticileri ise, bu eleştirilere tepki göstermeyerek, sektörün sorumluluğunu yeniden hatırladı.
Hayvan Hakları ve Etik Moda
Coach ise 2024 İlkbahar/Yaz koleksiyonunu tanıtırken, podyuma hayvan hakları savunucuları ve aktivistleri katıldı. Podyuma atlayan aktivistlerden biri, vücudunu deriyi yokmuş gibi gösteren makyajla kapladı ve elinde pankartla durdu. Bu hareket, deri üretim ve kullanımına karşı etik bir duruş sergilemek amacıyla yapıldı. Sosyal medyada PETA, ‘Deriden vazgeçmenin ve hayvan haklarını savunmanın vakti geldi’ diyerek, markayı ve tüketicileri hayvan hakları konusunda bilinçlendirmeye çalıştı. Bu tür protestolar, moda sektöründe etik ve sürdürülebilirlik tartışmalarını yeniden alevlendirdi.