Toz Taşınımı ve İnsan Sağlığı
Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Demet Karnak, bahar mevsiminin başlamasına ek olarak Kuzey Afrika’dan gelen tozların insan sağlığına etkilerine ilişkin konuştu. Karnak, bitkilerin üremek ve hayati süreçlerini devam ettirmek için birtakım tozları atmosfere saldığını ve bunların rüzgarla birlikte hareket ettiğini belirterek, “toz taşınımı” olarak adlandırılan bu doğa olayının duyarlı insanlarda bazı hastalıkları ortaya çıkarabildiğini vurguladı.
Hassas Kişilere Öneriler
Karnak, toz taşınımıyla havaya saçılan partiküllerin astım, KOAH hastaları ve bağışıklığı baskılanmış kişilerde çeşitli hastalıklara sebep olabileceğini belirterek, “Durumu hassas kişilere, toz taşınımının çok yüksek olduğu günlerde evde kalmalarını, mümkün olduğunca dışarı çıkmamalarını öneriyoruz” diye konuştu. Basit bir üst solunum yolu enfeksiyonunun bile kişilerde hava yolu duyarlılığına yol açabildiğine dikkati çeken Karnak, geçmeyen öksürüğün mutlaka dikkate alınması gereken bir durum olduğunu vurguladı.
- Toz taşınımı, kronik öksürük haricinde, tekrarlayan inflamasyon nedeniyle kalıcı hasara, akciğer dokusunda kalınlaşmaya, hava yolunda sekresyonun artmasına sebep olabilir.
- Geçmeyen enfeksiyonlar ortaya çıkabilir ve kişinin sağlık durumu karmaşık hale gelebilir.
- Öksürük, nefes darlığı, balgam çıkarma gibi semptomlar hafife alınmamalı, uzmana başvurulmalıdır.
Özellikle 8 haftadan fazla süren öksürükte bir göğüs hastalıkları uzmanına başvurulması gerektiğini belirten Karnak, sağlıklı bireylerin öksürmemesi gerektiğini ve öksürük veya balgam çıkarma durumunun mutlaka araştırılması gerektiğini vurguladı.
Sanayileşmiş bölgelerde fabrika tozları, karbon partikülleri, taşıtların egzoz dumanının da atmosferi zehirlediğine ve hava kirliliğine neden olduğuna işaret eden Karnak, bu durumun ciddi sağlık risklerine yol açabileceğini belirtti.
